Ostatnim właścicielem dóbr bobreckich był książę Adam Zygmunt Sapieha herbu „Lis”, potomek jednego z ważniejszych magnackich rodów w Polsce. Wywodził się on z młodszej linii Sapiehów zwanej kodeńską, której protoplastą był Iwan Sapieha, założyciel leżącego na Bugiem Kodnia. Podczas zaborów dobra kodeńskie znalazły się w zaborze rosyjskim, ich właściciel Leon Ludwik Sapieha brał udział w powstaniu listopadowym jako adiutant naczelnego wodza gen. Jana Skrzyneckiego, a później za swe zasługi awansował do sztabu generalnego Józefa Bema. Po upadku powstania musiał uciekać do Krakowa do zaboru austriackiego. W tej sytuacji zapobiegliwa matka, licząc z się z przejęciem dóbr kodeńskich przez Rosjan, sprzedała je, dzięki czemu syn, mając do dyspozycji pokaźna sumę pieniędzy, mógł zakupić w 1834 r. Krasiczyn z pięknym zamkiem i okolicznym folwarkami.
Tak więc, na najbliższe 100 lat Krasiczyn stał się nową rodzinną siedzibą Sapiehów kodeńskich. Nazwa tej posiadłości pochodzi od nazwiska rodowego pierwszego jej właściciela – Marcina Krasickiegowybitnego senatora, patrioty i posła rólewskiego. Wybudowany przez niego w XVII w. zamek należy do najwybitniejszych i najoryginalniejszych dzieł architektury w Polsce i Europie. Jego niepowtarzalna architektura i dekoracyjne elementy odzwierciedlały odwieczny porządek ideologiczno – połeczny:
kościół, papież, król i szlachta, stąd nazwy baszt zamkowych: Boska z kaplicą, Papieska, Królewska i Szlachecka zwana Rycerską. Każda z nich ma odrębną, oryginalną architekturę. Pośrodku znajduje się okazały dziedziniec z krużgankami. Zamek otacza park krajobrazowy założony w XIX wieku przez Sapiehów, w którym znajdowało się około 200 gatunków drzew.
Ciekawym zwyczajem tego rodu było upamiętnianie przyjścia na świat dziecka przez posadzenie drzewa symbolu życia- w parku zamkowym. Po narodzeniu syna sadzono dąb- symbol siły, zaś po narodzeniu córki- lipę. U stóp każdego z takich drzew wkopywano kamień z wyrytym imieniem i datą urodzenia. A że Sapiehów krasiczyńskich rodziło się wielu, to też do dzisiaj rośnie tu sporo dębów. Pierwszy właściciel Krasiczyna dodatkowo rozbudował zamek, który niestety wkrótce (w 1852 r.) płonął w dużej swej części, baszty: Królewska i Papieska oraz wieża zegarowa spłonęły prawie doszczętnie, a biblioteka częściowo. W niedługim czasie zamek został odbudowany przez ówczesnego właściciela Krasiczyna i jego syna Adama tanisława.
Trzecim właścicielem dóbr krasiczyńskich był Władysław Leon Sapieha, ojciec Adama Zygmunta, poseł galicyjski, a w czasie I wojny światowej w 1915 r. członek Książęco – Biskupiego Komitetu, którego twórcą był jego najmłodszy brat Adam tefan Sapieha, wtedy już biskup krakowski. Czwartym właścicielem Krasiczyna był Leon Aleksander, który po śmierci ojca i starszego brata opiekował się młodszym rodzeństwem (6. braci i 2. siostry) kierował ich kształceniem i zabezpieczał majątkowo.
Wiódł on ciekawy i pracowity żywot. Podczas I wojny światowej służył w kawalerii wojska austriackiego i austriackiej kompanii lotniczej w Krakowie. W 1918 r. przejął po ojcu dobra krasiczyńskie (10,5 tys. ha). W 1920 r. brał udział w walce z bolszewikami. W okresie dwudziestolecia międzywojennego kontynuował przebudowę zamku pod nadzorem znanego architekta Adolfa Szyszko- Bogusza. Z tego to okresu pochodzi zasadniczy kształt współczesnego zamku. Od roku 1922 Leon Aleksander odbywał wraz z żoną wyprawy do Algierii, Indii, Cejlonu i Afryki Równikowej, gdzie zakupił 500 ha ziemi dla założenia plantacji kawy i pierwszej w Kongo- plantacji herbaty. W 1935 r. został wybrany na posła Sejmu RP IV kadencji.
Po wybuchu II wojny światowej opuścił Krasiczyn we wrzeoeniu1939 r., przed wkroczeniem armii radzieckiej. W ciekawym życiorysie tego Sapiehy znalazł się także udział w strukturach Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej. W sierpniu 1944 r., podczas ofensywy armii radzieckiej został przypadkowo ranny w nogę, co stało się powodem jego bezpotomnej śmierci. Interesujący nas właściciel Bobrka – Adam Zygmunt Sapieha był młodszym o 9 lat bratem ostatniego właściciela Krasiczyna.
Urodził się 2 maja 1892 r. w Helovan w Egipcie, gdzie jego matka wraz z mężem przebywała na kuracji. Dzieciństwo i lata młodzieńcze spędził w Krasiczynie. Przed I wojną światową służył w 2. pułku ułanów w Tarnowie, a po jej wybuchu zgłosił się a chotnika do lotnictwa w armii austriackiej. Podczas jednej z powietrznych walk uległ wypadkowi, w wyniku czego stracił prawą rękę. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. żeni się z Teresa z Sobańskich, biorąc ślub w kaplicy pałacu biskupiego Krakowie.
Historia Bobrka znajduje się w monografii Gminy Chełmek autorstwa pani Haliny Hebdy.
Dodaj komentarz